Chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc giao kết và thực hiện hợp đồng rất dễ dẫn đến rủi ro tranh chấp gây thiệt hại về cả tài chính. Dưới đây là các dạng rủi ro thường phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý.
Các rủi ro thường phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng.
Hội nhập kinh tế mở ra nhiều cơ hội hợp tác kinh doanh cho doanh nghiệp. Tuy nhiên nếu không nắm vững luật và nhanh nhạy trong việc phân tích thị trường rất có thể doanh nghiệp sẽ gặp rủi ro trong khi thực hiện hợp đồng.
Khi thực hiện ký hợp đồng rất nhiều trường hợp không xem xét kỹ lưỡng tư cách pháp nhân của chủ thể ký. Cho đến khi thực hiện hợp đồng mới phát hiện ra chủ thể không đủ tư cách pháp nhân để ký hợp đồng theo quy định của pháp luật. Cụ thể như:
Người ký hợp đồng không phải người đại diện cho công ty
Người được ủy quyền không hợp pháp hoặc người ủy quyền nhưng vượt quá phạm vi ủy quyền
Người ký hợp đồng không có đủ năng lực/hành vi dân sự (chưa đủ tuổi, bị mắc bệnh tự kỷ, down…
Những sai phạm về chủ thể hợp đồng khiến hợp đồng bị vô hiệu và không có giá trị pháp lý. Trong trường hợp một trong các bên đã thực hiện hợp đồng mà xảy ra tranh chấp có thể dẫn đến thiệt hại về tài chính.
Trên thực tế, đối với một số loại hợp đồng nhất định được quy định hình thức ký. Việc vi phạm về mặt hình thức dẫn đến hợp đồng vô hiệu.
Ví dụ:
Hợp đồng liên quan đến chuyển nhượng quyền sử dụng đất tài sản gắn liền với đất không thành lập văn bản và không được công chứng hay chứng thực.
Hợp đồng lao động/ hợp đồng chuyển giao công nghệ/ hợp đồng vận chuyển hàng hóa/ hợp đồng tín dụng của ngân hàng nhưng không được thành lập văn bản.
Trong trường hợp đang trong quá trình thực hiện hợp đồng mà phát hiện hợp đồng vi phạm về mặt hình thức cần thỏa thuận và lập lại hợp đồng mới theo đúng quy định. Trường hợp xảy ra tranh chấp khi vi phạm về mặt hợp đồng các bên tham gia hợp đồng sẽ không thể dựa vào hợp đồng để giải quyết do hợp đồng vô hiệu.
Trong khi thực hiện hợp đồng phát hiện đối tượng của hợp đồng thuộc danh mục các sản phẩm, dịch vụ bị pháp luật cấm hoặc không đủ điều kiện để thực hiện mua bán theo thỏa thuận của hợp đồng.
Rủi ro về đối tượng của hợp đồng thường là các hàng hóa bị Pháp luật cấm mua bán, vận chuyển.
Ví dụ
Hợp đồng mua bán một số loại thuốc thuộc doanh mục cấm
Hợp đồng vận chuyển các loại động vật quý hiếm không được pháp luật cho phép
Hợp đồng mua bán/ vận chuyển các loại vũ khí quân sự
Hợp đồng dịch vụ làm ảnh hưởng đến an ninh mạng quốc gia
Khi thực hiện hợp đồng phát hiện đối tượng của hợp đồng vi phạm điều cấm của pháp luật sẽ gặp rủi ro lớn, trong trường hợp bị phát hiện có thể phải chịu trách nhiệm hình sự. Do đó trước khi giao kết các bên cần phải kiểm tra kỹ lưỡng rõ ràng đối tượng của hợp đồng.
Dù là hợp đồng mua bán, hợp đồng cho tặng, hợp đồng lao động, hợp đồng hợp tác kinh doanh thì các bên tham gia cần kiểm tra kỹ lưỡng các điều khoản đảm bảo việc có thể thực hiện. Trong trường hợp vi phạm thì sẽ phải chịu trách nhiệm gì…
Ví dụ:
Các điều khoản về thời hạn thanh toán
Các quy định về tiêu thức tính, số lượng, quy cách, chất lượng hàng hóa
Các nội dung về thời gian làm việc, công việc, trách nhiệm của các bên tham gia
Các điều khoản về phạt vi phạm hợp đồng
Các điều khoản về cung cấp phương tiện
Một trong các dạng rủi ro thường phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng chúng ta không thể bỏ qua, đó là rủi ro về nội dung, điều khoản của hợp đồng. Đây là dạng rủi ro các cá nhân, tổ chức thường xuyên gặp phải nhất. Trong đó, rủi ro liên quan đến nội dung, điều khoản lại được chia thành:
Khi thực hiện hợp đồng gặp phải trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh, hỏa hoạn, chính sách pháp luật… khiến nhiều bên bị tổn thất và không thực hiện được hợp đồng. Tuy nhiên, nội dung điều khoản bất khả kháng lại không được quy định rõ rõ, cụ thể như:
Không có điều khoản quy định trường hợp bất khả kháng trong hợp đồng
Quy định trường hợp bất khả kháng nhưng chỉ nêu định nghĩa
Có liệt kê nhưng không nêu đầy đủ các trường hợp được miễn trách nhiệm khi gặp trường hợp bất khả kháng
Các rủi ro về nội dung điều khoản bất khả kháng không được quy định hoặc quy định không rõ đều có thể dẫn đến xảy ra tranh chấp và phải bồi thường hợp đồng. Khi giao kết hợp đồng các bên cần thỏa thuận về điều khoản bất khả kháng chi tiết và đầy đủ.
Rủi ro do vi phạm nghĩa vụ hợp đồng là một trong những rủi ro thường gặp. Nguyên nhân là do không đủ năng lực thực hiện tiếp, do có lợi ích khác từ việc dừng thực hiện nghĩa vụ hoặc do nhận thấy việc thực hiện nghĩa vụ sẽ không mang đến lợi ích, gây thiệt hại cho doanh nghiệp của mình. Một số trường hợp thường gặp có thể kể tới như:
Không thực hiện nghĩa vụ hợp đồng khi bên đối tác đã hoàn thành nghĩa vụ
Chỉ thực hiện một phần của nghĩa vụ
Thực hiện nghĩa vụ tuy nhiên không đáp ứng về tiêu chuẩn đánh giá nghĩa vụ
Bên có nghĩa vụ nhưng không thực hiện các nghĩa vụ theo thỏa thuận trong hợp đồng
Thực hiện nghĩa vụ nhưng không đúng theo các nghĩa vụ được thỏa thuận ban đầu
Để tránh các rủi ro về nghĩa vụ hợp đồng, các bên cần có nội dung thỏa thuận mức phạt, đền bù và hình thức xử lý khi không thực hiện nghĩa vụ hợp đồng theo quy định.
Phần mềm ký hợp đồng điện tử iContract là một trong những phần mềm tích hợp công nghệ hiện đại bậc nhất. Nhờ hệ điều hành thông minh có thể hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện tạo lập và giao kết hợp đồng qua môi trường internet mọi lúc mọi nơi. iContract giúp khắc phục những yếu điểm của hợp đồng giấy một cách hiệu quả toàn diện.
Sử dụng phần mềm ký hợp đồng điện tử iContract để hạn chế rủi ro.
Những tính năng ưu việt được đánh giá cao phòng ngừa rủi ro thực hiện hợp đồng điện tử.
Đưa ra các hợp đồng mẫu ở nhiều lĩnh vực khác nhau với nội dung đầy đủ, chặt chẽ giúp doanh nghiệp phòng ngừa rủi ro về nội dung hợp đồng;
Ký điện tử, sử dụng chứng thư số phòng ngừa rủi ro về tư cách pháp nhân;
Tự động thông báo các điều khoản sửa đổi khi giao kết hợp đồng giúp doanh nghiệp lưu ý, hợp đồng chỉ được thay đổi khi tất cả các bên thỏa thuận xác nhận thay đổi.
Phân loại tìm kiếm hợp đồng nhanh chóng giúp làm việc nhanh, hiệu quả;
Phân quyền quản lý đồng thời lưu trữ hợp đồng an toàn bảo mật phòng ngừa rủi ro về thông tin.
Bên cạnh đó doanh nghiệp sử dụng phần mềm hợp đồng điện tử iContract còn có nhiều lợi ích khác bao gồm tiết kiệm chi phí ký kết, chi phí đi lại, thời gian, chi phí nhân lực, kho lưu trữ. Phần mềm giúp nâng cao năng suất làm việc góp phần vào việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số.
Trên đây Cloudoffice cho thấy các dạng rủi ro thường phát sinh trong quá trình thực hiện hợp đồng đa dạng và rất khó để kiểm soát nếu chưa có kinh nghiệm. Để phòng ngừa rủi ro và đạt được hiệu quả kinh doanh tốt doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý và sử dụng các giải pháp công nghệ để tạo ưu thế cạnh tranh tốt nhất.